Paardenwelzijn verbeteren zonder groot kapitaal
Paardenwelzijn staat steeds prominenter op de agenda van hippische ondernemers, maar ook van de overheid en dierenactivisten. Dankzij ontwikkelingen in wetenschap en beleid, zoals de recent bijgewerkte Gids voor Goede Praktijken en het FNRS-kwaliteitsbeleid, zijn er veel mogelijkheden om welzijn op een hippisch bedrijf te verbeteren. En dat hoeft echt niet altijd te betekenen dat je een flink budget moet hebben. Met kritische blik, slimme kleine aanpassingen en een dosis creativiteit kun je binnen je eigen erfgrenzen al veel bereiken. In dit artikel tonen we hoe dat kan, waarom het relevant is, en hoe je ondersteuning vindt op maat.
Groeiend bewustzijn en stevig beleid
Welzijn is niet nieuw, maar vraagt wel steeds meer aandacht en bewustzijn. Bij de FNRS is welzijn inmiddels het belangrijkste onderdeel van de kwaliteitskeuring geworden en is ‘welzijn’ opgenomen op het lidmaatschapsschild. Hierbij wordt onder andere gelet op huisvesting, vrije beweging, boxmaten en contactmogelijkheden. Niet ieder bedrijf voldoet direct aan alle normen, maar dat hoeft geen struikelblok te zijn. Samen met ondernemers wordt een realistisch verbeterplan opgesteld. FNRS biedt begeleiding bij management, vergunningen, financiële middelen en stimuleert een continu verbeterproces.
Kleine aanpassingen, grote impact
Veel welzijnsmaatregelen hoeven geen forse bouwkundige ingrepen of kapitaalintensieve plannen te zijn. Kleine, weloverwogen stappen kunnen al flinke winst opleveren voor het paardenwelzijn. Denk aan:
Tralies eruit of stalwanden verlagen
Wanneer tralies of dichte wanden aan de voorkant of zijkanten van stallen worden vervangen door open constructies of contactluiken, blijken paarden rustiger en socialer. Ze kunnen beter contact maken met soortgenoten en naar buiten kijken, wat stress verlaagt. Dit soort ingrepen vraagt vaak alleen om eenvoudige aanpassingen.
Boxgrootte en ventilatie
Ruimere boxen en meer openheid in de stal zorgen niet alleen voor meer bewegingsvrijheid, maar ook voor betere ventilatie. Een luchtige, koele stal in de zomer voorkomt benauwdheid en hittestress. Soms kan het vergroten van een aantal boxen of het aanbrengen van extra openingen al veel verschil maken. Kijk bijvoorbeeld of het mogelijk om de wanden te verplaatsen om grotere boxen te creëren.
FNRS werkt met een uitfasingsmodel waarbij in 2040 alle FNRS-bedrijven minimaal aan de norm (2x stokmaat)2 voor huisvesting moeten voldoen.
Binnen- of buitenluiken
Het toevoegen van binnen- of buitenluiken in boxen geeft paarden de kans om meer contact te maken met hun soortgenoten. Dat voorkomt verveling en stereotiep gedrag en sluit aan bij de natuurlijke behoefte van paarden voor sociaal contact.
Weide- en paddockuitbreiding
Meer en langere weidegang of het vergroten en verbeteren van paddocks, levert direct winst op voor het welzijn. Als paarden samen naar buiten kunnen in plaats van alleen, wordt niet alleen het sociale contact bevorderd, maar ook de fysieke gezondheid. Beweging vermindert stijfheid en helpt blessures te voorkomen.
Ventilatie voor gezondere luchtwegen
Een goed geventileerde stal met openingen in dak of wanden draagt bij aan gezonde luchtwegen en minder stofvorming. Ook zonder complete nieuwbouw kan vaak met eenvoudige ingrepen, zoals extra roosters of het openstellen van deuren en ramen, al veel bereikt worden.
Management aanpassen
De belangrijkste aanpassing is een verandering in gedrag van ondernemer en/of personeel. Kijk of er mogelijkheden zijn om paarden langer vrije beweging te bieden, samen buiten te zetten of andere aanpassingen te doen om het welzijn te bevorderen. Een ondernemer die continue bezig is om paardenwelzijn te optimaliseren, zal tijdig kunnen bijsturen om het bedrijf toekomstbestendig te houden.
Binnen de eigen grenzen
Elk bedrijf is anders; een universele aanpak bestaat niet. Wat wél universeel is: kritisch kijken naar je eigen bedrijfsvoering, buiten je eigen erfgrenzen kijken, inspiratie opdoen bij collega-ondernemers en in beleid én wetenschap duiken. Kijk of hergebruik van materiaal of het benutten van subsidies voor welzijnsverbeteringen (zoals via de Maatlat Duurzame Paardenhouderij) mogelijk zijn voor jouw bedrijf.
De geüpdatete Gids voor Goede Praktijken en het FNRS-kwaliteitsbeleid bieden betrouwbare kaders om paardenwelzijn te verbeteren. Deze documenten bevatten richtlijnen en goede voorbeelden om je bedrijf stap voor stap te verbeteren.
Daarnaast kun je:
- Collega’s bezoeken om inspiratie op te doen door te zien hoe anderen het aanpakken.
- Adviseurs of accountmanagers inschakelen voor begeleiding bij management, vergunningen of financiële planning.
- Wetenschappelijk onderzoek volgen voor nieuwe inzichten over o.a. ventilatie, groepshuisvesting en voeding. Deze data wordt steeds betrouwbaarder en toepasbaarder.
Kansen binnen de erfgrenzen
De kern is duidelijk: ondernemers die bewust investeren in welzijn en dit continu serieus nemen, bouwen nu aan een toekomstbestendige bedrijfsvoering. Zij blijven maatschappelijk gedragen, voldoen aan hoge kwaliteitseisen en creëren vertrouwen bij klanten.
Je hoeft geen groot budget te hebben om het welzijn van je paarden drastisch te verbeteren. Vaak liggen de kansen letterlijk binnen je erfgrenzen: in je management, huisvesting en inrichting. Met een kritische blik, inspiratie van anderen en ondersteuning vanuit de FNRS of andere organisatie kun je stap voor stap bouwen aan een bedrijf dat duurzaam, toekomstbestendig én welzijnsgericht is.