Het belang van identificatie en registratie van paarden

De I&R-regelgeving is opgezet om de diergezondheid in Nederland te beschermen. Bij besmettelijke dierziektes moet er namelijk snel gehandeld worden. Daarom zijn er strikte regels voor identificatie en registratie van dieren. Identificatie houdt in dat elk paard in Nederland een unieke identificatie krijgt in de vorm van een chip en een paspoort. Nadat het paard is gechipt, kan de eigenaar een paspoort aanvragen bij een paardenpaspoort uitgevende instantie (PPI). Deze instantie zorgt voor de eerste registratie van het paard in Nederland met een geboorte- of importmelding. Registratie houdt in dat de paarden worden geregistreerd op de locatie waar ze verblijven. De locatie moet daarom een Uniek Bedrijfsnummer (UBN) hebben. Dit nummer wordt uitgegeven door de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) en is verplicht voor alle locaties waar paarden gehouden worden.

Wie is verantwoordelijk voor de registratie?

De houder van de locatie waar de dieren verblijven, dient een UBN aan te vragen bij de RVO en de dieren daarop aan te melden. De UBN-houder is verantwoordelijk voor de juiste registratie van de dieren in het Identificatie- en Registratiesysteem (I&R). Dit kan de eigenaar van het paard zijn, maar dat hoeft niet. Bijvoorbeeld: Heb je een pension- of trainingsstal en daarmee paarden van klanten op je bedrijf? Dan ben jij als locatiehouder verantwoordelijk om de paarden op jouw UBN aan te melden.

Wat moet je weten?

Voor een hippische ondernemer gelden verschillende regels. Zo is het allereerst belangrijk dat het paard is gechipt en een paspoort heeft. Hier hoort de eigenaar zelf voor te zorgen. Alle paarden, pony’s, zebra’s, ezels en hun kruisingen (paardachtigen) moeten een paspoort en een chip hebben. Het is niet toegestaan paardachtigen te houden als het dier geen paspoort en chip heeft. De registratie van het paspoort in het I&R-systeem wordt gedaan door de PPI. Daarnaast moet het paspoort altijd aanwezig zijn op de plek waar het paard zich bevindt. Staat het paard op een manege of pensionstal? Dan moet het paspoort daar aanwezig zijn. Belangrijk om te weten is dat een paardenpaspoort een identificatiedocument is en geen eigendomsbewijs.

Definities van houders

De Europese diergezondheidsverordening maakt onderscheid tussen twee soorten houders:
1. Houder van het paard; Degene die verantwoordelijk is voor het paard.
2. Houder van de locatie; Degene die verantwoordelijk is voor de plek waar de paarden worden gehouden.

De houder van het paard zorgt voor de registratie van het paard, terwijl de houder van de locatie verantwoordelijk is voor de registratie van de locatie (UBN). Dit kan dezelfde persoon zijn, maar dat is niet altijd het geval. Als een paard langer dan 30 dagen op dezelfde locatie verblijft, dient dit geregistreerd te worden op het UBN van de locatiehouder.

UBN verplicht bij veulenregistratie

Vanaf 1 januari 2025 worden geboorte- en importmeldingen van paarden en pony's automatisch geregistreerd op het UBN van de houder. Paspoort uitgevende instanties (zoals stamboeken) zijn verplicht om bij de geboortemelding het juiste UBN door te geven aan RVO. Dit nummer is gekoppeld aan de plaats waar het paard fysiek staat, en niet aan de eigenaar. Als het opgegeven UBN niet correct is, kan de PPI de geboorte- of importmelding niet doorvoeren. Dit betekent dat het paard niet volledig geregistreerd is en daardoor niet kan deelnemen aan (inter)nationale wedstrijden, niet verhandeld kan worden en mogelijk niet vervoerd mag worden.

Bedrijfsregister bijhouden als houder van een locatie

Op het UBN dien je als houder van een locatie met paarden een bedrijfsregister bij te houden. Dit is een eigen administratie en wordt ook wel een in- en uitslagregister genoemd. Hierin staat onder meer welke paarden op de locatie aanwezig zijn, wanneer ze zijn aangekomen en wanneer ze de locatie verlaten hebben. Het bedrijfsregister en bijbehorende documenten dien je minimaal drie jaar te bewaren na de laatste aanpassing.

Bij aanvoer van paarden moet je binnen drie werkdagen registreren:
• De ID-code van het dier (UELN-levensnummer en/of chipnummer)
• Datum van geboorte, import of aanvoer
• Het UBN of land van herkomst

Bij afvoer van paarden moet je binnen drie werkdagen registreren:
• De ID-code van het dier
• Datum van afvoer, export of sterfte
• Het UBN of land van bestemming

Wat is belangrijk bij de import van paarden?

Paarden die geïmporteerd worden uit een ander land binnen de EU moeten vergezeld zijn van een geldig diergezondheidscertificaat afgegeven door de veterinaire autoriteit van het land van vertrek. Als geïmporteerde paarden langer dan 30 dagen op jouw locatie blijven, dien je contact op te nemen met een Nederlandse PPI. De PPI controleert het paspoort en zorgt voor de eerste registratie in het I&R-systeem van RVO.

Heeft een paard geen geldig paspoort? Dan mag je het paard niet houden, vervoeren, exporteren of laten slachten. Koop dus nooit een paard zonder geldig paspoort. Controleer bij de overdracht of het chipnummer in het paard overeenkomt met het nummer in het paspoort.

Wat is belangrijk bij de export van paarden?

Voor de export van paarden is een diergezondheidscertificaat vereist, afgegeven door de NVWA. Dit certificaat bevestigt dat het dier is gecontroleerd door een NVWA-dierenarts en gezond is verklaard.

Er zijn twee soorten certificaten:
• TRACES-certificaat voor export binnen de EU.
• Veterinair certificaat voor export buiten de EU.

Daarnaast moeten paarden die naar het buitenland gaan binnen 7 dagen afgemeld worden in het I&Rsysteem met een exportmelding.

Conclusie

Door aandacht te besteden aan de registratie en ervoor te zorgen dat alle gegevens correct zijn, draag je bij aan een veilig systeem bij uitbraak van besmettelijke ziektes. Dit is niet alleen cruciaal voor de volksgezondheid en dierenwelzijn, maar ook voor de traceerbaarheid van paarden. Het is daarom belangrijk dat hippische ondernemers op de hoogte zijn van de regels en hun verantwoordelijkheden. •