Trends en ontwikkelingen

Om een goed beeld te krijgen van de toekomst hebben we ons verdiept in de verschillende trends die van impact zijn op hippisch ondernemers. Hieronder zijn de belangrijkste trends stuk voor stuk beschreven. De trends geven een verandering in tijd weer, enkele van de trends hangen sterk met elkaar samen.

Om een goed beeld te krijgen van de toekomst hebben we ons verdiept in de verschillende trends die van impact zijn op hippisch ondernemers. Hieronder zijn de belangrijkste trends stuk voor stuk beschreven. De trends geven een verandering in tijd weer, enkele van de trends hangen sterk met elkaar samen.

Let op! Deze 20 trends staan in willekeurige volgorde. 

1. Toenemende onzekerheid internationale samenwerking

Handelsconflicten, protectionisme, nationalisme, Brexit, Covid-19 en de Russische inval. De internationale onzekerheid neemt toe en de internationale samenwerkingen en wereld(handel) worden er niet stabieler op. 'Nederland handelsland' is als geen ander afhankelijk van internationale handel. De handel in goederen en dieren over landsgrenzen heen wordt in handelsoorlogen dikwijls aangegrepen als pressiemiddel. Ook de Nederlandse paardensport voelt hiervan de impact; Nederlands gefokte sportpaarden zijn internationaal gewild omdat het topatleten zijn. Gaan protectionisme en handelspolitiek de dienst uitmaken en wordt het exporteren van paarden in de toekomst lastiger of onzeker? Zorgt de onzekerheid voor juist meer Europese samenwerking? Gaan meer nieuwe samenwerkingen ontstaan en bewegen mensen, dieren, ideeën, geld en goederen in de toekomst nog vrijelijk over landsgrenzen?

2. Toenemende invloed van desinformatie

Door de toenemende digitalisering is kennis en informatie beschikbaar voor iedereen. Kennis haal je niet meer vanzelfsprekend bij een specialist, maar vind je online. Deze informatie is niet altijd geverifieerd, en er ontstaat steeds meer desinformatie. Desinformatie heeft een steeds grotere invloed op het publieke debat in Nederland. Het kan meningen versterken en verdrukken en zorgt voor het uitvergroten van verschillen binnen de samenleving. Ook over de hippische sector bestaat veel desinformatie. Dit leidt tot een beeld van de sector binnen de maatschappij dat niet altijd realistisch is. Leidt dit er de komende jaren toe dat de hippische sector op meer en meer weerstand stuit vanuit de maatschappij? Is de hippische sector in staat om hun expertise en beeld van de sector op een positieve manier uit te dragen en online onwaarheden te pareren?

3. Demografische veranderingen (minder jeugd en meer ouderen)

De bevolkingsgroei in Nederland neemt af. Er worden steeds minder kinderen geboren en de vergrijzing neemt toe. Daarnaast is er een toename van Nederlanders met een migratieachtergrond. Deze veranderingen hebben gevolgen voor veel maatschappelijke terreinen. Maar hoe ze precies uitwerken is grotendeels onzeker. Voor de hippische sector verandert de doelgroep van ruiters. De aanwas van jonge startende ruiters neemt af en er ontstaat een nieuwe oudere doelgroep die steeds vitaler blijft (en traditioneel gezien meer te besteden heeft). Verliest de sector met de afname van kinderen zijn belangrijkste bron van instroom? Of is de hippische sector in staat om in te spelen op de kansen die er liggen en andere doelgroepen voor zich te winnen?

4. We worden voorzichtiger

Nederland wordt steeds ouder en ouders voeden hun kinderen meer beschermd op. Ravotten in de natuur, opgroeien met een huisdier en soms uit een boom vallen is niet iets waarvoor ieder kind nog ruimte heeft. We worden meer risicomijdend en voorzichtiger en binnen de maneges wordt dit gemerkt. Leidt deze ontwikkeling tot nog minder aanwas van nieuwe jonge leden? Durven ouderen het risico nog te nemen om op een paard te stappen? Of komt er een tegenbeweging waarbij jongeren weer weerbaarder worden en de natuur weer opzoeken?

5. Veranderende behoefte van de doelgroep

De vraag en behoeftes van ruiters verandert met de tijd. Vroeger werd je automatisch lid van de lokale sportclub, tegenwoordig willen we minder gebonden zijn. Ouders van jonge kinderen hebben minder tijd te besteden, jongere generaties geven hun geld anders uit dan ouderen en jongeren willen zich uniek voelen en alles delen. Ieder mens is uniek en heeft behoefte aan voorzieningen op maat, op een moment dat het uitkomt. In steeds meer vormen van sport en voorzieningen behoort deze wens tot de mogelijkheden. Zal deze individualisering voortzetten? Is de hippische sector in staat om het aanbod nog meer af te stemmen op de individuele wensen en behoeften van hun doelgroep?

6. Toenemende aandact voor gezond leven en sporten

Nederlanders zijn in steeds grotere mate bezig met gezondheid en leefstijl. Gezond eten en voldoende sporten wordt al van jongs af aan kinderen meegegeven en mensen begrijpen dat dit essentieel voor de gezondheid is. Ook voor de mentale gezondheid is aandacht; men wil zich gelukkig voelen, ontspannen zijn en een passende werk-privé-balans ervaren. Paardrijden is een sport waarin het fysieke en mentale voor veel mensen samen komt. Lukt het de hippische sector om op dit snijvlak hun plek op te eisen? Lukt het de paardensport om op het netvlies te komen van mensen zij een sport zoeken of een plek om te ontspannen?

7. Toenemende concurrentie om vrije tijd

In Nederland werken we steeds meer om te léven. In de afgelopen jaren is er een groei van aanbod en vraag van vrijetijdsbesteding zichtbaar. De vrijetijdsmarkt kent geen kaders in tijd, het is een 24-uurs economie waarop er op ieder moment vraag én aanbod is. We kunnen kiezen tussen sporten, gamen, Netflix, social media, vrienden, reizen, lezen en nog veel meer. De paardensport is een toegankelijke vrijetijdsbesteding voor jong en oud. In Nederland kennen we een brede spreiding van rijverenigingen, ponyclubs en maneges. Is de sport in staat om een onderscheidende plek binnen de vrijetijdsmarkt in te nemen?

8. Toenemende tekort aan geschikt personeel

De arbeidsmarkt in Nederland is zeer krap en wordt alleen maar krapper. Het aantal banen en vacatures stijgt terwijl het aantal werklozen blijft dalen en het aantal parttimers toeneemt. Vrijwilligers zijn minder vaak beschikbaar. Er is een mismatch tussen de hippische opleidingen en de praktijk. Niet iedereen is geschikt om te werken binnen de hippische sector. Het vraagt om inzet, flexibiliteit, betrokkenheid en passie. De vijver waaruit werkgevers binnen de hippische sector vissen wordt kleiner. Tegelijkertijd wordt er binnen meer en meer arbeidsprocessen arbeid vervangen door technologie. Zijn er de komende jaren minder mensen nodig binnen de sector? Zijn er de komende jaren nog voldoende mensen die zich aangetrokken voelen om te werken binnen de sector? Kunnen hippisch ondernemers de komende tijd voldoende mensen aantrekken en hun bedrijven draaiende houden? Of wordt er massaal voor technologie gekozen als arbeidskracht?

9. Toenemende druk op beschikbare ruimte in Nederland

We staan in Nederland voor een ruimtelijke uitdaging: woningbouw, landbouw, natuur (o.a. de wolf), bedrijvigheid, recreatie, zonnepanelen en windmolens hebben ruimte nodig. Daarmee staat de bodem, het water en de biodiversiteit van ons grondgebied onder druk. De bescherming van de natuur krijgt steeds meer ruimte in het politieke debat. De landelijke en lokale overheid heeft de opgave om hierin voor de lange termijn een balans te vinden. Een zeer actueel en omstreden thema hierbinnen is het stikstofdossier. Wat betekenen deze ruimtelijke opgaven voor de ruimte die beschikbaar is en blijft voor hippisch ondernemers? Of neemt de ruimte de komende jaren alleen maar af en betekent het een krimp van de sector?

10. Noodzaak tot verduurzaming in de hippische sector

Duurzaamheid staat volop in de maatschappelijke en politieke aandacht. Alle sectoren werken aan verduurzaming. Ook de agrarische sector. Duurzame stalsystemen, circulariteit, zonnepanelen en elektrificatie van het wagenpark zijn een greep uit de zaken die bij de hippisch ondernemer op de agenda staan. De regelgeving rondom duurzaamheid wordt steeds strenger vanuit landelijk en Europees beleid. Het volgen van deze ontwikkelingen is voor de ondernemer echter kostbaar. Wordt de regelgeving strenger en richtinggevender? Zal dit geleidelijk gaan of moeten we rekening houden met een snelle transitie? Is de hippische sector in staat om deze ontwikkelingen te blijven volgen? Durven ondernemers deze grote investeringen aan? En is dit voor de ondernemers financierbaar?

11. Veranderende kijk op relatie mens en dier

De rol van paarden in het leven van mensen verandert. Vroeger hield men paarden voor het werk, dit is veranderd naar hobby en ontspanning. Daarmee verandert ook de manier waarop we met het paard omgaan, wat we ze voeren en hoe we ervoor zorgen. Het recht en het welzijn van het paard stellen we steeds meer voorop. Het paard is onderdeel van de familie geworden. Deze veranderende kijk leidt ertoe dat meer mensen zich afvragen of we op termijn nog wel over paarden moeten beschikken zoals we dat nu doen. Paardrijden staat onder druk, zowel voor recreatie als in de topsport. Rijden we in de toekomst nog paard voor ons plezier? Is paardrijden in de toekomst nog wel een olympische sport? Of verandert de rol van paarden dusdanig dat we niet meer op paarden rijden maar ze een andere functie krijgen in ons leven?

12. Toenemende aandacht voor dierenwelzijn

Dierenwelzijn is een actueel onderwerp wat mensen aan het hart gaat. De hippische sport stond recentelijk tijdens het Olympische Spelen nog in het middelpunt van de discussie. Vanuit dierenrechtenorganisaties wordt steeds meer (en extremer) invloed uitgeoefend op de sector, van voerorganisaties tot aan fokkerijen en maneges. De kritische klank vanuit de samenleving groeit als het gaat om het commercieel uitbaten van dieren- (en dus ook paarden-) welzijn. Social media zijn daarvoor een belangrijk platform. Binnen de hippische sector is veel aandacht voor dierenwelzijn en verantwoord sporten met paarden. De sector probeert hier in positieve zin publiciteit aan te geven. Maar is dit genoeg? Is de hippische sector voldoende in staat om de kritische klanken om te buigen? En blijft paardrijden een ‘geaccepteerde’ sport in de samenleving? Of leidt deze aandacht tot strengere wetgeving?

13. Professionalisering andere verdienmodellen in de hippische sector

Ondernemers zijn creatief. Naast paardrijden ontstaan er talloze andere verdienmodellen in de hippische sector. Mensen willen in hun vrije tijd iets unieks beleven. Authenticiteit scoort en de behoefte aan natuurbeleving stijgt. Met de ruimte op een manege kun je meer, er ontstaat een breder aanbod aan sporten, recreatie, welzijn of opvanglocatie op het erf. Het is een plek waar je als familie of bedrijf dichter bij de natuur kunt zijn en een lekker hapje kunt eten. De hippische sector kan de unieke beleving bieden. Is deze verschuiving een bedreiging voor het traditionele paardrijden? Of kunnen ondernemers het aangrijpen als kans om risico’s te spreiden en een nieuwe doelgroep voor de sector te interesseren?

14. Opkomst nieuwe inzet van paarden

Paarden worden al lang niet meer alleen gezien als dieren om op te rijden. Paarden kunnen meer. Paarden worden ingezet vanuit therapeutisch oogpunt en kunnen met een knuffel ultieme ontspanning bieden. Deze nieuwe inzet van paarden vraagt een andere expertise maar opent ook de markt van welzijn voor hippisch ondernemers. Leidt deze trend tot minder discussie vanuit dierenwelzijn? Is deze nieuwe inzet de toekomst van het werken met paarden? Behoort paardrijden daarmee in de toekomst tot het verleden? Zijn hippisch ondernemers in staat deze nieuwe markt te benutten en is de juiste expertise voorhanden om dit te professionaliseren?

15. Meer technologische innovatie binnden de hippische sector

Binnen de paardensector wordt steeds meer gedaan om de sportieve prestaties te verbeteren. Met innovaties als de teugeldrukmeter, zadelmeter, hartslagmeter, simulators, paardensprongsensoren en automatische voersystemen probeert de hippische sector sportieve prestaties in samenwerking met de technologie te verbeteren. De data en inzichten die dit oplevert dragen bij aan welzijn en veiligheid van ruiter én paard. Voor de ondernemer groeit daarmee de noodzaak om te professionaliseren en investeren in technologie. Hoe snel omarmt de sector deze? Rijdt iedere ruiter straks met deze technologie of is het alleen voor de topsport weggelegd. Is er investeringsruimte voor bij ondernemers? Kunnen we de balans tussen sportieve prestaties en welzijn zodanig bewaken dat het ten goede komt aan het imago van de paardensport binnen de samenleving? 

16. Toenemend gebrek aan geschikte en betaalbare paarden

Een overgrote meerderheid van de ruiters rijdt recreatief paard bij een manege in de buurt. De afgelopen jaren is er een gebrek aan geschikte paarden voor deze doelgroep. De paardenfokkerij fokt steeds minder paarden en richt zich op het fokken van paarden voor de topsport. Met de huidige prijzen is er niet altijd voldoende geld beschikbaar om een paard te kopen voor maneges. Wanneer deze trend doorzet, zijn er dan in de toekomst nog voldoende paarden om recreatief mee te rijden?

17. Toenemende druk op kosten voor ondernemers

Internationale spanningen zorgen voor onzekerheid. Grondstoffen zoals granen, zonnebloemolie, basis- en edelmetalen, meststoffen zijn sterk gestegen in prijs doordat er schaarste op de markt is. Energieprijzen en verzekeringskosten stijgen en de inflatie is torenhoog. Grote en kleine bedrijven, nog herstellende van de coronacrisis, lijden onder deze stijgende kosten. Faillissementen liggen op de loer. Blijven hippisch ondernemers overeind onder de druk van stijgende kosten? Kunnen zij de komende jaren toewerken naar een gezond bedrijfsresultaat en ondanks sterk stijgende kosten en kunnen ze hun klanten behouden? Of wordt paardrijden steeds meer een sport voor welgestelden omdat minder mensen het zich kunnen permitteren om les te nemen?

18. Toenemende regeldruk hippisch ondernemen

Ondernemen wordt complexer. Steeds strengere normen voor veiligheid, milieu, dierenwelzijn, hygiëne en financiering, vergunningen, registratieplicht voor paarden en ga zo maar door. Is de hippisch ondernemer de komende jaren in staat om overeind te blijven onder al deze regeldruk? Blijft het nog aantrekkelijk om een familiebedrijf voort te zetten? Lukt het te balanceren tussen het naleven van de regels en de investeringen die dit vraagt?

19. Toenemende claimcultuur

Het aantal verzekeraars waar een hippisch ondernemer terecht kan neemt af. De afgelopen jaren is er een stijging te zien in het aantal claims bij de verzekeringsmaatschappijen die relatie hebben met de hippische sport. De risico’s voor de ondernemers lopen op. Het goed laten verzekeren van een hippisch bedrijf wordt daarmee flink duurder en een steeds grotere uitdaging. Voor manegebedrijven betekent dit dat zij, als eigenaar van het paard, wettelijk aansprakelijk zijn en daarmee een groot (financieel) risico lopen. Blijft de hippische sector in de toekomst nog verzekerbaar? Zien ondernemers zich genoodzaakt om risicogroepen uit te sluiten om paard te rijden? Leidt dit tot minder aanbod van paardrijlessen? Of blijven er voldoende verzekeraars de risico’s vergoeden?

20. Toenemede kloof tussen hippisch onderwijs en ondernemerschap

De kloof tussen onderwijs en de arbeidsmarkt is in verschillende branches groot. Ook binnen de hippische sector is de brug tussen onderwijs en praktijk nog niet stevig genoeg. Het hippisch onderwijs is versnipperd en het niveau van de studenten sluit niet voldoende aan bij wat de sector nodig heeft. Heeft de sector in de toekomst voldoende professionele aanwas om te ondernemen in een complexe wereld? Of moet de sector in de toekomst zelf de brug slaan tussen studie en praktijk?

 

Lees verder 'van trends naar scenario's