Een gemengd bedrijf: paardenhouderij en re-integratie

“99% van de mensen wil graag aan de slag, ze weten alleen niet hoe! Wij begeleiden hen om weer zichzelf te zijn en leren hen werknemersvaardigheden. Zo zijn wij inmiddels in staat om 87% van de mensen die bij ons komen, duurzaam te laten uitstromen naar werk of school” – Els Jeuken, Manege de Stap

De jongeren die bij het project ‘Jeugd dat Werkt’ op Manege de Stap terecht komen, zijn meestal tussen de 16 en 27 jaar oud, hebben geen ‘beperking’, maar zijn door omstandigheden wel gestopt met school en werk. Deze groep is bij de instanties vaak van de radar verdwenen. Ze ontvangen nog geen uitkering, omdat ze bijvoorbeeld thuis wonen, en zijn niet meer leerplichtig. Monique Snel van Jeugd dat Werkt vertelt dat dit project juist op deze doelgroep inspeelt om te voorkomen dat de afstand tot de maatschappij onoverbrugbaar wordt. De visie van Monique is dan ook ‘thuiszitten is geen optie!’, ze helpen bij Jeugd dat Werkt dan ook om op persoonlijk vlak te groeien en de stap naar school of werk weer laagdrempelig te maken. Daarnaast werken ze bij Manege de Stap met statushouders, in samenwerking met hotelketens. Bij Manege de Stap leren deze statushouders Nederlands en bijvoorbeeld hoe de hotels de poetsroutine willen zien. Jongeren en statushouders die een traject bij Manege de Stap volgen, kunnen via hen een officiële erkende praktijkcertificering behalen voor het werken als groen-, horeca-, facilitair- of zorgmedewerker. Daarnaast is de mogelijkheid tot het behalen van een tractor- of heftruckcertificering. Een traject bij Jeugd dat Werkt en de Stap geldt dus als een waardevolle aanvulling op de cv. De jongeren en statushouders die bij Jeugd dat Werkt komen zijn vaak al hoogopgeleid, of aan een pittige studie begonnen, maar door een mismatch op school of in het bedrijfsleven het vertrouwen verloren. Monique Snel werkt samen met de gemeente en een groot netwerk aan bedrijven om de jongeren op de juiste plek aan het werk of op school te krijgen.

Patricia Harmsen van Manege Voorst vertelt dat de verschillende onderdelen op haar bedrijf voor synergie zorgen. Zij heeft bewust de keuze gemaakt voor de breedte van de maatschappij. Op haar bedrijf wordt manege, zorg, kinderopvang en re-integratie gecombineerd. Er komen voor deze trajecten zowel jonge kinderen als 80-jarigen. Hierdoor is het bedrijf een realistische afspiegeling van de maatschappij geworden, waar iedereen bij hoort. De re-integratie trajecten zijn toegespitst op verschillende doelgroepen. Zo zijn er mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt die bijvoorbeeld drie maanden komen. Deze mensen leren om ritme te krijgen en efficiënt samen te werken. Maar er zijn ook mensen die een jaar bij hen komen om uit de bijstand te raken of meerjarig vrijwilligerswerk of dagbesteding volgen. Volgens Patricia is er niets zo belangrijk als eigenwaarde en het gevoel om erbij te horen in de maatschappij, Manege Voorst draagt hier in de volle breedte van haar bedrijfsvoering aan bij.

“Onze medewerkster Emel Oudt heeft met de kerst de mensen uit onze trajecten uitgenodigd om samen, coronaproof, op het bedrijf te komen helpen en van een uitgebreide kerstlunch te genieten. Zo was er voor deze mensen toch een bijzondere kerst, waarbij ze niet eenzaam hoefden te zijn”. – Patricia Harmsen, Manege Voorst

Els, Monique en Patricia zijn het met elkaar eens, naast een sociaal hart moet er wel een duidelijk commercieel doel aan sociale projecten verbonden zijn. Zo kan het een commercieel doel zijn om mensen die gebruik maken van een uitkering, terug naar de arbeidsmarkt te begeleiden of een zinvolle dagbesteding te bieden. Gemeenten zijn bereid hiervoor te betalen omdat duurzame inzetbaarheid altijd loont. Duurzaam inzetbare mensen leggen minder druk op ons zorgstelsel, zijn gelukkiger en maken geen of minder gebruik van uitkeringen. Het stellen van een commercieel doel is noodzaak, zodat het bedrijf in gesprek kan gaan met gemeenten voor financiering. Met die financiering kan het bedrijf passend personeel aantrekken en ruimtes en omstandigheden creëren die meetbaar bijdragen aan een succesvolle re-integratie of maatschappelijke bijdrage.

Patricia vertelt dat ze continu bezig is met het verbreden van haar bedrijf. Zo wordt de afhankelijkheid van de gemeente minder groot. Door continu bezig  te zijn met een commerciële exploitatie en dit te combineren met een strategisch beleid over zorg voor mens en dier, ontstaat een levendig en stabiel bedrijf. Dat is de basis om mensen te kunnen ontvangen die extra hulp nodig hebben. Bij manege Voorst werkten ze voorheen met reclassering, een prachtige doelgroep, maar niet meer passend sinds manege Voorst een BSO heeft. Toch vindt Patricia nog steeds dat iedereen, een (tweede) kans in de maatschappij verdient. De combinatie van mens en dier in een ongedwongen omgeving draagt bij aan het opbouwen van eigenwaarde en een duurzame terugkeer in de maatschappij. Of dit nu reguliere kinderen, volwassenen en ouderen zijn, of mensen met een fysieke of mentale rugzak.

Op personeelsvlak biedt een gecombineerd bedrijf uitdagingen. Niet alleen op het gebied van opleidingen, maar ook op personele voorwaarden. Zo zijn er in één bedrijf meerdere cao’s van toepassing. Volgens Patricia moet het roer om, ook de paardensector verdient een duidelijk personeelsplan. Bij Manege Voorst mag het personeel regelmatig opleidingen volgen, zodat instructeurs ook een SPW-opleiding af kunnen ronden, en het zorgpersoneel ook met de paarden aan de slag kan. Monique vertelt dat gemeenten ook eisen stellen bij het aannemen van personeel op re-integratie trajecten. Bij Jeugd dat Werkt kiezen ze graag personeel wat eerder bij hen stage heeft gelopen. De combinatie van jeugdwerk op een hippische accommodatie moet immers bij je passen. Naast de personele uitdagingen gaat veel tijd en energie zitten in contacten met gemeenten, GGD, onderwijs en zorgbegeleiders. Els vertelt dat het van groot belang is dat deze contacten goed onderhouden worden, de voortgang en het succes van maatschappelijke projecten hangt hier voor een groot gedeelte mee samen.

Zowel Manege de Stap als Manege Voorst hebben hun locatie ingericht om de verschillende doelgroepen te ontvangen. Denk hierbij aan zorgruimte, een leslokaal of een ruimte om tot rust te komen. Manege Voorst heeft specifieke ruimten voor zorg en BSO, die aan verschillende eisen moeten voldoen. Instanties, zoals de GGD, controleren of dit daadwerkelijk zo is. Tevens voldoen zij aan de aanvullende kwaliteitsnorm ISO 9001. Bij Manege de Stap zijn diverse lesruimten voor de projecten ingericht. Zij beschikken over een houtbewerkingslokaal en een leslokaal voor overleggen, of (theorie) les. In 2019 heeft Manege de Stap de publieksprijs voor Hippisch Ondernemer van het jaar gewonnen en een aanvullende prijs van Rofianda ontvangen om hun leslokaal te kunnen verbouwen.

Indien u als bedrijf kiest voor een gemengd bedrijf is het van belang stil te staan bij de aanvullende consequenties. Naast de verbreding in inkomstenstromen, moet u ook aan meer eisen voldoen. De eisen uit de gekozen sector, komen immers bovenop de kwaliteitseisen in de hippische sector. De eisen aan re-integratie kunnen afwijken bij de gekozen re-integratie doelgroep. Het UWV, het lokale werkbedrijf en de gemeente kunnen hierin ondersteunen. Overweegt u om nieuwe bedrijfsactiviteiten op te starten, controleer dan of uw bestemmingplan toereikend is en pas uw informatie bij de KvK hierop aan.

Ondanks alle uitdagingen die een gecombineerd bedrijf met zich meebrengt,  zouden volgens Manege de Stap, Jeugd dat Werkt en Manege Voorst meer bedrijven de overweging moeten maken om het bedrijf te verbreden met maatschappelijke projecten. Zo draagt u iets bij aan de toekomst van de maatschappij, maar is ook uw bedrijfslocatie zo efficiënt mogelijk inzetbaar. Met een situatie zoals de coronapandemie, kan het fijn zijn om niet op slechts één paard te wedden.