Invloed van voeding op welzijn
Paarden hebben, uiteraard, een bepaalde voerbehoefte. Voor energie (uit vezels, vet en zetmeel en suikers), eiwit en overige voedingsstoffen. Daarmee blijven ze gezond, in conditie en zijn ze in staat te presteren. Een ander aspect van voeding is de combinatie van voedermiddelen en de hoeveelheden plus de relatie tussen voeropname en gedrag bij het paard. Beide aspecten hebben invloed op het welzijn van het paard. Welzijn in de zin van lichamelijke gezondheid, zonder tekorten (of overschotten), en welzijn in de zin van het uitoefenen van het natuurlijke gedrag.
Voeding speelt een belangrijke rol bij het welzijn van paarden. Denk aan het goed functioneren van het gehele lichaam, waarbij het paard zich fit voelt en in staat is de gevraagde arbeid optimaal te verrichten. Daarnaast is het voldoen aan natuurlijke behoeften en gedrag nauw verbonden met de aangeboden voeding en het voermanagement. Denk echter ook aan overgewicht, ondergewicht, koliek of andere voedingsgerelateerde klachten of problemen die liefst zo veel mogelijk vermeden worden.
In de keuze door een klant voor een bepaald bedrijf voor stalling of lessen zal het welzijn van de paarden een steeds grotere rol gaan spelen. Naast de liefde voor het paard, die de meeste paardenhouders hebben is het voor een ondernemer dus ook in financiële zin een goede keuze om aandacht te besteden aan voeding. Kennis op dit vlak kan onder andere ook bijdragen aan het langer en tot op hogere leeftijd gezond en inzetbaar houden van paarden én het voorkomen van dierenartskosten die gerelateerd kunnen zijn aan voeding en voermanagement.
Individuele behoeften
Vanwege de grote variatie in paardenrassen en de wijze van gebruik, heeft elk paard een eigen lijstje met hoeveelheden van verschillende voedingsstoffen waar het rantsoen dagelijks aan moet voldoen. Voor groepen paarden van dezelfde grootte en met min of meer hetzelfde werk, is dit redelijk gelijk. Maar ook daarin komen individuele variaties voor, die het soms nodig maken het gangbare rantsoen aan te passen. Om te weten wat een paard nodig heeft, is de lichamelijke conditiescore (voedingstoestand) leidend. De hoeveelheid energie in het rantsoen moet passen bij de behoefte. Met deze energieopname zal het paard ook alle overige noodzakelijke eiwitten, mineralen en vitaminen tot zich moeten nemen om gezond te blijven.
Ruwvoerkwaliteit
Het paard en het werk bepalen ook de kwaliteit van het gewenste ruwvoer. Ruwvoer beoordelen en inschatten op voederwaarde is een belangrijk onderdeel in het voermanagement om de juiste keuze voor het paard te maken. Niet elk paard gedijt goed op grofstengelig hooi, zoals ook niet elk paard goed gedijt op zacht en fijn kuilvoer. Elk type ruwvoer kan op zichzelf een uitstekende kwaliteit hebben, het is nog niet gezegd of het passend is voor het paard. Een goede afstemming houdt het paard makkelijker gezond en kan krachtvoergebruik beperken.
Ruwvoerhoeveelheid
Kauwen is een onmisbare vorm van gedrag voor het paard. Naast bewegen en sociale interactie. De anatomie en fysiologie van het maagdarmkanaal zijn zo ontwikkeld dat het paard ruwvoer nodig heeft en regelmatig moet kauwen voor voldoende speekselproductie. De cruciale vraag is hoeveel het paard moet kauwen? Net als hoeveel beweging is noodzakelijk? En wat is voldoende sociale interactie? Niet elk paard kan met onbeperkt aanbod van ruwvoer gezond blijven. Door de juiste ruwvoerkeuze te maken en de lichamelijke conditiescore goed te blijven vervolgen, is het mogelijk de ruwvoeropname zo maximaal mogelijk te maken. Is het ruwvoeraanbod beperkt, dan moet het voermanagement zodanig worden ingericht, dat het paard het kauwen niet te lang ontnomen wordt.
Voermanagement
Het voermanagement omvat het dagelijkse voerregime, de voerinkoop, opslag en de strategie voor elke voerwisseling. Het welzijn van het paard is gebaat bij het frequent eten van ruwvoer, als het kan van de bodem en het liefst met zicht op soortgenoten. Het kuddedier in hem, zorgt voor een “unheimisch” gevoel als hij alleen is. Hij krijgt rust van samen eten. Maar in een groep zonder voldoende voerplekken en met weinig ruimte, leidt dit ook tot ruzie en verwondingen. Het is belangrijk een antwoord te hebben op de vele vragen die tegenwoordig gesteld worden over het paardenwelzijn en mogelijk zelfs de paardensport bedreigen. Voortgaande ontwikkelingen in kennis en toepassingen helpen, met passende huisvesting en praktisch voermanagement, het welzijn voor paarden zo optimaal mogelijk te maken. Waarbij dit het gebruik van het paard niet in de weg hoeft te staan, mits met respect uitgevoerd.
Investeer in kennis
Kennis over voeding en voermanagement is een belangrijke stap om zeker te weten dat het paarden op dit vlak aan niets ontbreekt. Met passende voeding blijven paarden gezond en presteren ze beter. Je voorkomt stalondeugden, vele soorten van verteringsklachten, maagzweren, overgewicht en hoefbevangenheid. Dit zijn veelvoorkomende problemen en kunnen (misschien ten dele) voorkomen worden met goede voeding en goed management. Alles begint bij een juiste beoordeling van het paard en het vervolgen van de conditie en gezondheid door het jaar heen. Want niets blijft altijd hetzelfde. Verschillende partijen ruwvoer volgen elkaar op, het paard groeit, wordt ouder en verandert in prestatie. In elke fase en op elk moment moet je weer de afweging maken of rantsoen en paard bij elkaar passen. Door tijdig interventies te doen, voorkom je erger en vergroot je de kans op een lang levend gezond paard.
Vierdaagse cursus voeding voor paarden
Dierenarts en voedingsspecialist Anneke Hallebeek verzorgd op FNRS-bedrijf Stal Belvedere in Hoeven een cursus voeding voor paarden. Deze cursus neemt de deelnemers mee in het functioneren van het spijsverteringssysteem, maar gaat ook in op de Body Condition Score, de voeding zelf en de prestaties die van het paard gevraagd worden.
Deelnemers leren ruwvoeranalyses te “lezen” en interpreteren en hetzelfde geldt voor krachtvoeretiketten. Ze leren welke voedingsstoffen een paard daadwerkelijk nodig heeft, in welke verhouding en wat de verschillen zijn per discipline of op basis van de trainingsintensiteit. Ook zal worden ingegaan op supplementen en een aantal veelvoorkomende problemen in het spijsverteringssysteem (zoals maagzweren)
Deze vierdaagse cursus geeft je de mogelijkheid om het voerbeleid van je eigen paarden of dat van klanten te optimaliseren. De cursus leert je kritisch te kijken naar het paard, naar het voer en het voeren of voermanagement. Door op deze manier te werken zal dit leiden tot groter welzijn en betere prestaties van de betrokken paarden. Daarnaast leer je afwijzende reacties te herkennen en tijdig door te verwijzen naar een specialist waar nodig.
De cursus is bedoeld voor hippische ondernemers, zoals pension- en manegehouders, trainers, dierenfysiotherapeuten, osteopaten, goed opgeleide sportmasseurs, maar ook ruiters.
Deze vierdaagse cursus wordt gegeven op 9 en 30 oktober, 13 en 27 november 2020. Opgeven kan via Bartels Horse & Health Instituut.