Praktijkverhaal

Stal de Schoolt: 200 zonnepanelen in lokale coöperatie

Op het dak van de binnenrijbaan van Stal de Schoolt liggen 200 zonnepanelen. In deze tijd van hoge energieprijzen worden steeds meer daken vol gelegd. Bijzonder aan de zonnepanelen op het dak van Jan Kraai en Suzanne Bredero is dat ze in eigendom zijn van een coöperatie in hun buurtschap. Op deze manier kunnen 15 huishoudens in de Kring van Dorth en aangrenzende postcodegebieden groene stroom afnemen zonder dat ze daarvoor zelf panelen op hun dak of grond hoeven te plaatsen. Suzanne vertelt waarom ze hun dak hiervoor beschikbaar hebben gesteld en hoe zonnepanelen in een coöperatie werken.

Profielfoto van Frederieke Verhaar
31 maart 2023 | 5 minuten lezen

“Wij wilden al langere tijd heel graag iets voor het milieu doen. Toen we in 2007 de binnenrijbaan lieten bouwen, hebben we er al voor gezorgd dat de constructie sterk genoeg zou zijn om zonnepanelen te kunnen dragen. Op dat moment hadden we niet direct de ruimte om verder te investeren in zonnepanelen.”

Energie-coöperatie bleek de oplossing

Deze verzwaarde constructie op de binnenrijbaan bleek een goede zet van het stel toen ze in 2020 met de buurtschap in gesprek raakten over het verduurzamen in hun buurt. De plannen voor windturbines in de nabije omgeving zette alles in een stroomversnelling. “Als buurt waren we fel tegen de komst van de windturbines, maar ook tegen het plaatsen van zonnepanelen op landbouwgrond. We zijn met de buurt om tafel gegaan om te bedenken wat er dan wél mogelijk zou zijn in onze omgeving. Een lokale energie-coöperatie leek de oplossing.”

“Wij hebben het dak van onze binnenrijbaan aangeboden om te benutten voor de zonnepanelen van de coöperatie. Deze ligt gunstig op het zuiden, heeft voldoende oppervlakte en beschikt dus over de juiste constructie. We hebben dit aangekaart bij een lokale bestaande energie-coöperatie: LochemEnergie. Zij hadden al meer ervaring in onze regio met lokale energieprojecten en waren meteen enthousiast om ons te ondersteunen. Dit bleek een goede zet, want zij hebben alles uit handen genomen. Ze openden de inschrijving, regelden de levering, installatie, verzekering en alles wat er verder bij kwam kijken.”

Samen opwekken, samen profiteren

Met ondersteuning van LochemEnergie hebben 15 huishoudens in de buurt een coöperatief zonnedak gerealiseerd. Suzanne en Jan zijn zelf ook aangesloten. De coöperatie heeft gezamenlijk geïnvesteerd in de 200 zonnepanelen door het verkopen van zonparticipaties. Deze zonparticipaties geven jaarlijks recht op de opbrengst van één zonnepaneel. De panelen in het project zijn namelijk eigendom van de gezamenlijke coöperatie. In ruil voor hun deelname (investering) ontvangen deelnemers, naar rato van het aantal zonparticipaties, jaarlijks een uitkering per opgewekte kWh. Dit is mogelijk door de Subsidieregeling Coöperatieve Energieopwekking (SCE) voorheen de Postcoderoos-regeling.

De elektriciteit die de gezamenlijke installatie opwekt wordt door de coöperatie verkocht aan een energiebedrijf. De coöperatie sluit hiervoor een overeenkomst met een energiebedrijf waarin de afspraken over onder meer de prijs (terugleververgoeding) zijn vastgelegd. Deze jaarlijkse stroomopbrengst wordt door de coöperatie gebruikt om de lopende jaarlijkse kosten binnen het project te betalen. Voorbeelden van deze exploitatiekosten zijn onderhoudskosten, periodieke keuringen, schoonmaakkosten, administratiekosten, verzekeringskosten en de kosten van de jaarlijkse Algemene Leden Vergadering.

 

“Er is een nieuwe netaansluiting gemaakt door de coöperatie met voldoende capaciteit voor de beoogde zonnepanelen. Het hele project heeft ons alleen een paar dagen rommel op het erf bezorgd toen de panelen werden gelegd. Het was even wat aanpassen met de paarden en de planning. In vier dagen waren alle panelen, omvormers en de meterkast geïnstalleerd en werkte de hele installatie. Incidenteel komt er nog iemand langs voor onderhoud of controle. Dit is netjes notarieel vastgelegd dat ze gebruik mogen maken van ons dak en recht van overpad hiervoor hebben op ons erf. Ze moeten er natuurlijk wel bij kunnen bij calamiteiten.”

De 200 zonnepanelen in de coöperatie zijn goed voor het opwekken van bijna 60.000 kWh aan energie per jaar. Doordat steeds meer huishoudens zonnepanelen aanschaffen raakt het energienet in sommige delen van Nederland overbelast. Gelukkig was er in de omgeving van Stal de Schoolt nog net voldoende capaciteit op het net. Paul Stolte van Lochem Energie licht toe: “Doordat er op deze locatie 200 panelen zijn neergelegd kon dat nog net op een kleinverbruikaansluiting en moest netbeheerder Liander dit accepteren.

Deelname bekostigd eigen zonnepanelen

Voor het beschikbaar stellen van een dak aan een energie-coöperatie staat een kleine jaarlijkse vergoeding tegenover. Suzanne en Jan besloten om dit bedrag van 15 jaar in één keer uit te laten keren. “Daarmee konden we op het dak van de kapschuur 36 zonnepanelen voor ons eigen gebruik laten leggen. Op deze manier profiteren we zelf ook van voordelige groene stroom. We doen hiermee iets goeds voor het milieu, maar ook zeker voor onze buurt. Door deel te nemen aan dit project is de kloof tussen boeren en burgers in onze buurtschap kleiner geworden. Alle participanten zijn bij ons op bezoek geweest om ons bedrijf, en natuurlijk hun zonnepanelen, te bekijken. Dit was gelijk een mooie manier om de buurt te laten zien wat wij dagelijks met onze paarden doen.”

Stal de Schoolt

Suzanne Bredero en Jan Kraai kochten in 1991 de locatie aan de Wippertdijk in Kring van Dorth met de ambitie om van de oude boerderij een trainingsstal voor jonge spring- en eventingpaarden te maken. Gedurende de jaren verbouwden het stel de boerderij met drie hectare tot een plek voor 21 paarden.

Jan werkt als dierenarts en is gespecialiseerd in paarden. Daarnaast werkt hij ook voor het NVWA en de FEI. Suzanne verzorgt en traint de paarden die op stal staan. Ze is gespecialiseerd in eventing, maar zoals ze zelf zegt ‘dat is allesomvattend met dressuur, springen én eventing’. “Mijn huidige activiteiten beginnen wel steeds meer te verschuiven naar het lesgeven aan huis. Ook heb ik de opfok iets uitgebreid.”

Hun locatie kenmerkt zich door de ruime schuren en het vele groen. “Toen we deze locatie betrokken was het heel kaal en het waaide altijd. We hebben daarom veel bomen en heggen geplant om de biodiversiteit te vergroten op ons erf, maar vooral ook om een prettiger leefklimaat voor mens en paard te creëren. Esthetisch gezien past de locatie door het vele groen nu goed in de omgeving, maar praktisch gezien biedt het veel voordelen zoals schaduw voor de paarden.”

Belangenbehartiging belangrijk

Suzanne besloot om in 2001 lid te worden van de FNRS. “In die tijd brak de MKZ uit. Ik wilde me graag aansluiten bij een partij die de belangen van hippische ondernemers in die tijd goed kon behartigen. Dat is nog steeds mijn motivatie om lid te blijven van de FNRS.”

Sinds negen jaar maakt Suzanne ook onderdeel uit van de ledenraad. “Hierdoor kan ik ook persoonlijk wat bijdragen in de belangenbehartiging dan alleen mijn lidmaatschap. Ik wil graag een ander licht op de sector schijnen. In de ledenraad vertegenwoordig ik de IST-stallen en inspireer ik de FNRS om voor bepaalde vraagstukken bijvoorbeeld ook mee te kijken in de agrarische sector. ”

 

Toekomstplannen

De zonnepanelen liggen nu bijna een heel jaar op de daken van Stal de Schoolt. Nét voor de enorme prijsstijging van energie was het project afgerond. “We hebben afgelopen jaar al volop kunnen profiteren van de zonnepanelen. Het is een interessant verdienmodel geworden voor ons bedrijf.

We zijn ons nu aan het oriënteren op de volgende stap om te verduurzamen. Zodra de salderingsregeling eraf gaat is het prettig om de eigen opgewekte energie te kunnen blijven gebruiken. We hebben net een hybride warmtepomp aangeschaft en we onderzoeken de mogelijkheid om zoutwater-batterijen aan te schaffen. Ons bedrijf heeft nog oude gierkelders onder een deel van de stallen, dat zou hiervoor goed van pas kunnen komen om de batterijen te plaatsen.

Zelf actie ondernemen

Suzanne is er trots op dat ze door het beschikbaar stellen van hun dak kunnen bijdragen aan het milieu. “Je kan wel overal tegenaan trappen, maar dan vind ik dat je zelf ook actie moet ondernemen. Die mogelijkheid hadden wij gelukkig! We hebben hiermee ook andere bedrijven geïnspireerd in de omgeving.”

 

Video gemaakt door BTHGS Horsmans.

Foto: Lochem Energie. www.lochemenergie.net